Ragıp Duran

İnsanlar gazetelerde, televizyon kanallarında bilhassa İnternet’te günlerce konuştu, yazıştı. Çünkü delinin biri kuyuya bir taş atmıştı. 35 yıl önce Rauf Tamer, Ahmet Kabaklı ve Emniyet Müdürlerinin söylediği bir menkıbeyi tekrar etmişti: 1 Mayıs 1977′de katliamı devlet değil solcular yaptı! Bir dönüşüm/değişim kısa öyküsü.

Hiç kimse mükemmel değildir: Ben de 1972-82 yılları arasında uzunca bir bölümü profesyonel kadrolu olarak Aydınlık’çı oldum. Hiç pişman değilim. Aydınlık’tan, başta gazetecilik olmak üzere çok şey öğrendim. Siyasi tahlil yapmayı da orada öğrendim. Şahane ve berbat arkadaşlar, dostlar edindim. Bir kısmı kalıcı, bazıları geçici…

Zaten 20 yaşına kadar solcu olmamışsan bir şeyin mutlaka eksiktir ve eksik kalır. Değil mi? 40′ından sonra solcu olmaya hiç kalkışma, komik oluyor. Daha da önemli mesele, 20′sinde solcu olanların 40′larına, bazen 50′lerine hatta 60′larına gelince solculuktan cayıp, sağcı, devletçi, ulusalcı, milliyetçi olması ki, Türkiye’de maalesef çok sık rastladığımız bir hadise.Döneklik deyip kesip atmak çok kolay. İşin içinde binbir boyut, neden, gerekçe var.

80′de darbe oldu. Askeri Cunta bizim gazetemizi kapattı. İşsiz ve başsız kalmıştık. Bir bakıma da iyi oldu. Kendi başımıza düşünme yeteneğimizi geliştirmeye başladık. Merkez Komitesi kararı olmadan da neyin (bize ve bana göre) doğru ya da yanlış olduğunu anlamaya başlıyorduk.

83′den sonra Özal dönemi ya… Bizim eski arkadaş grubundan kimileri yavaş yavaş, ince ince Özal’ı övmeye başladı. Liberalizm aslında iyi bir şeymiş… Bak, şortla asker mangası denetleyerek orduya karşı çıkıyormuş… İhracaatı acaip arttırmış…

Biz eski katılıklarımızdan kurtulmaya çalışırken, onların dili, söylemi müthiş değişiyordu. Aslında yakından bakınca çevreleri, yaşam tarzları, giyim-kuşamları hatta oturma kalkma biçimleri bile değişiyordu. Özal hakikaten büyük bir değiştiriciydi. Eskiden DİSK’in grev alanlarında sendikacılık, muhabirlik, yazarlık yapanlar TÜSİAD’a ‘terfi’ etmişlerdi. ‘İnsanın tabusu olmaması gerekir’ diyorlardı. Hemfikirdik bu konuda. Ama biz de ‘Tabumuz yok ama ilkesiz de değiliz’ deyince diyalog ortamı kapanıyordu.

Bir ara, şimdi sadece biri hala solcu (Kendimi saymazsam) olan 4-5 arkadaş kendi aramızda toplanıp bu değişimi, daha doğrusu bazı arkadaşlardaki değişimi anlamak için toplantılar yaptık. Öyle gizli hücre tipi değil tabi. Boş zamanlarımızda bir araya gelip muhabbet tarzında… Temel sorular şunlardı:

* Bu kız (dam) eskiden solcu iken mi içtendi, yoksa şimdi Özalcı olarak mı samimi?
* Bu adam (kız) hatırlarım köylünün toprak mücadelesinde Söke’de, Pazarcık’ta en öndeydi, şimdi Özalcı oldu! Nasıl oluyor?

Bu aralar, aslında 60′ların sonundan 80 darbesi sonrasına kadar, Aydınlık hareketinin en önemli teorisyenlerinden biri, şimdilerin ünlü tarih akademisyeni 1 Mayıs 1977 konusunda solcuları suçlayan, devleti aklayan bir açıklama yaptı da, bütün bunlar bu nedenle aklıma geldi.

Sağı, devleti, iktidar partisini, Başbakanı övmek artık giderek zorlaşıyor ya bir süredir sola sataşmak, sola çamur atmak moda oldu. Guevara katilmiş, Deniz Gezmiş , Ergenekon’un ilk militanıymış, filan falan… Solcuların solu eleştirmesi, solcuların kendi geçmişimizle yüzleşmesi son derecek doğal ve elzem. Ama burada yapılan yeni sağcıların bugünkü ve eski sola savaş ilan etmeleri. Bunu yaparken de hem bugünkü hem de dünkü devleti savunuyorlar. Zor iş ama çabalıyorlar işte…

Aslında ben çok da rahatsız oldum, hatta üzüldüm. Çünkü, vakti zamanında olanağı varken egemenlerin önemli bir şahsiyeti, iş dünyasının parlak bir siması olabilecekken, belki ailesel bağları, herhalde ideolojik tercihi nedeniyle, solcu olup, ezilenlerin, yoksulların safına geçip, mütevazı hatta zor koşullarda bir hayat süren bu kişiler, bir süre sonra, eskiden karşı çıktıkları, mücadele ettikleri, ortadan kaldırmayı düşledikleri sınıfın, kesimin, zümrenin, zihniyetin insanı haline geliyor, geldi. Geçmişsin aynanın karşısına, filinta gibi bir delikanlı, parkalı, bıyıklı, uzun saçlı filan… Bir süre sonra, aynanın karşısındaki aynı insan, pis kravatlı, beyaz beyinli olmuş. Farkında değil. Hatta belki memnun.

Baştan beri burjuva çocuğu, sağcı bir sürü insan var. Onlar doğal yollarında ilerledikleri için benim açımdan rahatsızlık ya da üzüntü verici bir durum yok. Üstelik bu klasik/geleneksel sağcı ve devletçiler, yeni gelenleri de pek öyle bağırlarına filan basmazlar ha… Pasta o kadar da büyük değil yani. Üstelik ‘Sen 1915 meselesi konusunda etraflı bir özeleştiri ver de ondan sonra aramıza gel!’ derler. Fena bozulursun. 1915′deki devletle 1977′deki devlet aynı devlet değil mi? Devletin sürekliliği esastır, değil mi?

Bu yeni sağcılar/gıcır devletçiler, eskiden yetişmelerine katkı sundukları solcu gençlerin yüzüne nasıl bakıyor? ”Abi, sen dememiş miydin bana, ‘Hayatta hep ezilenden, yoksuldan, hakkı yenenden yana olacaksın’ diye…Ne şimdi bu 1 Mayıs’ta solcular birbirini vurdu menkibesi? ”.

Bu kadar tahsil terbiye, bilgi, kültür sonuç olarak 2 Mayıs 1977 günü Rauf Tamer, Ahmet Kabaklı ya da Emniyet Müdürünün yazıp söylediklerini 35 yıl sonra tekrar etmek için miydi? Yazıklar olsun!

80-83 yılları arasındaki sorulara bu aralar daha iyi yanıtlar bulabiliyoruz:

* Bunlar, solcuyken de Özalcıyken de samimi idiler. Çünkü bunlar hep yükselen güçten yana oldular. İktidara yakın durdular.
* Söke’de Pazarcık’ta köylü mücadelesinden şahsi bir beklentisi vardı. Olmadı. Özal onun şahsi beklentisini çok iyi anladı ve karşıladı.

Yıl sonunda kim şampiyon olursa o takımın taraftarı çok olur.

Solculuk öyle bir şey değil. Hiç değil.

Kaynak: Apoletli Medya, 08 Mayıs 2012